Het is het minst bekende en meest onbeminde stuk Amsterdam: de haven. Anders dan in Rotterdam is het geen onderdeel van het DNA van de stad.
Dat wil niet zeggen dat het gebied niet belangrijk is: vanaf hier wordt de Nederlandse en Europese economie gevoed met grondstoffen en, vooral, energie. Amsterdam is de grootste benzinehaven ter wereld. Daarmee is deze ook een spiegel van onze samenleving: de mate waarin de haven verandert, geeft inzicht in de snelheid van de energietransitie.
Zelf is Port of Amsterdam er hard mee bezig. Steenkool eruit, bio-fuels erin. Het moet duurzaam, circulair, draaiend op waterstof en stroom uit de parken op zee. Zoals het havenbedrijf zelf zegt: be part of a better port. Maar hoe verander je een haven die geknipt is voor fossiele overslag, voor een samenleving die gebouwd is op fossiele energie?
Tegen de achtergrond van een haven in transitie, waarin de fossiele bulk beetje bij beetje plaatsmaakt voor de economie van de toekomst, heeft fotograaf Wouter Zaalberg de mensen, het werk en de plekken vastgelegd.
In dit nummer van S&D zie je een selectie uit de serie ‘A Better Port’. De serie laat het begin van verandering zien, maar toont ook de weerbarstige realiteit. Want ondanks alle beloftes, plannen en voornemens is onze samenleving nog steeds bijna volledig afhankelijk van fossiele energie. Geen plek toont dat beter dan deze haven.
A Better Port is na een jaar voorbereiding gefotografeerd tussen oktober 2023 en maart 2024. Je vindt meer informatie op www.wouterzaalberg.nl.
Stoom stijgt op uit de gloednieuwe bio-energiecentrale, direct naast de oude kolencentrale. Hier wordt ‘laagwaardig’ snoei- en afvalhout’ verbrand.
Oliehandelaar Anton van Megen is vroeg uitgevaren om een klant van brandstof te voorzien. Met een vloot van zes bunkerboten voorzien hij en zijn werknemers de schepen in de Amsterdamse haven van brandstof.
Co en zijn mede-actievoerders bezetten het spoor, met op de achtergrond de kolentrein op de HES terminal. De Amsterdamse politie heeft de actievoerder uiteindelijk (zonder geweld) van het spoor afgehaald en opgepakt.
Lucy pleegt onderhoud aan een bunkerboot.
De vergistingsvaten waarin de bacteriën hun werk doen. Van sinaasappelschil tot gas duurt ongeveer drie weken. Daarna gaat het gas of naar een kleine energiecentrale om er warmte en elektriciteit van te maken, of het gaat naar de installatie van het bedrijf Nordsol, die het methaan van het Co2 scheidt om er bio-LNG van te maken, waarop schepen en vrachtwagens kunnen draaien.
Miljoenen banden zamelt Granuband in, die eerst worden versnipperd en daarna gerecycled. In de fabriek wordt het herwonnen rubber verwerkt tot nieuwe producten zoals fitnessmatten en gewichtsschijven voor krachttraining. Granuband is typisch een bedrijf dat de Port of Amsterdam wil hebben: innovatief, circulair en duurzaam.