Voor vader

beste vader, neem me niet kwalijk
dat ik je bij het eerste bezoek zei dat
ik hier een paar weken was
voor wat proeven met middelen

(je geloofde het niet en je was verdrietig
en nog verdrietiger toen ik vertelde
dat een onbekend gebleven medepatiënt mijn goeie
jas had gestolen,
het geld dat je meebracht ging achter slot en grendel en
de rest ben ik, tegen mijn wil, vergeten)

beste vader het was echt zo
alleen duurden de proeven
wat lang.

Arie Gelderblom (1945-1992)
Uit: Gekkenwerk, 1973, De Bezige Bij

Vanuit zijn ervaringen met psychiatrische behandelingen en ontwenningskuren schreef de in Rotterdam woonachtige dichter Arie Gelderblom in 1973 de bundel Gekkenwerk. Met als ondertitel Herinneringen aan een mishandeling. Het is een bijzonder verslag van de drie periodes die de dichter in psychiatrische inrichtingen doorbracht.       

Gelderblom portretteert zichzelf, medepatiënten, verplegers en dokters in een stijl die in de buurt komt van het prozagedicht. De bundel is opgedeeld in drie hoofdstukken die als titel de naam van de inrichting en de periode waarin Gelderblom er verbleef dragen: Loosduinen juni-juli 1961; Vrederust december 1966-juni 1967 en Delta ziekenhuis augustus 1968-december 1969. En dan is er nog een Toe-Gift waarin de auteur terugkijkt op die drie periodes en er zijn conclusies uit trekt. Die liegen er niet om.

Gelderblom verwijt de psychiatrie een gebrek aan menselijkheid en aandacht. Hij omschrijft zichzelf als ‘schrijver aan het stille front’ en geeft zo een stem aan wat zich binnen de inrichtingen in stilte en afzondering afspeelde. Daarin is inmiddels wel wat veranderd. Eenzelfde gebrek aan menselijkheid heeft namelijk geresulteerd in beleid waarin we verwarde mensen, rondzwervend in onze steden en verstoken van hulp en zorg, aan hun lot overlaten.

Met de talentvolle, maar kwetsbare dichter liep het evenmin goed af. In zijn ouderlijk huis in Nieuw-Lekkerland ontstond een fatale brand doordat hij op zijn kamertje allerlei stoffen uit een hoestdrank destilleerde om er stoned van te worden. Arie Gelderblom werd 46 jaar.

Hermen Hoek en Marc van Osch zijn werkzaam als docent Nederlands op de OSG Hugo de Groot in Rotterdam. Met Vrijmipo bezorgen zij poëzie op bijzondere en onvermoede plekken.