Het lange wachten op een nieuw kabinet is voorbij, maar als een geoliede machine oogt Rutte IV nog niet. ‘Een kabinet verwekt in rancune’ noemt Joop van den Berg het. Ook de linkse oppositiepartijen lijken nog steeds zoekende naar hun plek. Zij doen er volgens Van den Berg goed aan gezamenlijk op te trekken en kunnen vooral resultaten bereiken door D66 op te jagen.

Bijvoorbeeld door erop te hameren dat de € 35 mrd die in het Klimaatfonds gaat, ook daadwerkelijk leidt tot minder CO2-uitstoot én dat er steeds oog en compensatie is voor degenen die in de knel komen door deze transitie. Bij de verduurzaming van de woningvoorraad betekent dat slecht geïsoleerde huizen als eerste aanpakken en huishoudens in energiearmoede compenseren. Tijn Croon en Sjoerd Brouns laten zien hoe dat aan te pakken.

Uit onverdachte hoek, want van SP-er en Extinction Rebellion-activist Peter Sas, komt de oproep de samenwerking tegen het neoliberale kapitalisme nog veel breder te trekken dan alleen de linkse partijen. Ook de liberalen hebben er volgens hem baat bij ons
kapitalistische systeem grondig te herzien. Thomas Kampen schrijft over de manier waarop de bijstand mensen met een uitkering
gevangen houdt, en pleit ervoor uitkeringsgerechtigden minder afhankelijk te maken van de bijstand. Dat klinkt als een contradictie, maar is het niet. En Jan Pronk houdt in de rubriek ‘Over beginselen’ een pleidooi voor solidariteit zonder grenzen.

In dit nummer van S&D vindt u ook vier essays over het sociaal contract, van jonge denkers die zijn genomineerd voor de Banningprijs 2022. Onder andere Kim Putters en Herman Tjeenk Willink hebben de afgelopen jaren gepleit voor een nieuw sociaal contract, maar Barend Wind, Kristian Bakker, Lian Heinhuis en Rimmert Riedstra tonen aan dat het niet een onproblematisch begrip is. S&D sluit tegenwoordig af met een theatermonoloog, en begint vanaf dit nummer met een gedicht, van kort commentaar voorzien door de docenten Nederlands Hermen Hoek en Marc van Osch.

Voor u ligt, kortom, een nummer vol politiek, wetenschap en creativiteit.

Annemarieke Nierop, hoofdredacteur S&D.