Jaarboek 1983
Redactie: Jan Bank, Paul Kalma, Martin Ros en Bart Tromp.
--> download de pdf
Het is een misverstand om te denken ‘dat het maatschappelijk compromis een betere inhoud krijgt als het door de overheid wordt opgelegd. Wat men over het hoofd ziet is dat de verschillende maatschappelijke groeperingen hierdoor ontheven worden van de noodzaak om, uit welbegrepen eigenbelang, naar een onderling compromis te streven. De verzorgingsmaatschappij zal dus ineenschrompelen tot de voorzieningen van de collectieve sector. En mag men werkelijk aannemen dat die voorzieningen kunnen worden gehandhaafd als niet tussen de burgers een aanvullend en ondersteunend compromis wordt nagestreefd? Mag men bovendien aannemen dat de politieke besluitvorming op centraal niveau zich alleen maar bezighoudt met wat goed is voor de burger, dat het eigenbelang van de besluitvormers op dat niveau geen rol speelt? Mag men ten slotte aannemen dat de dubbele solidariteit tussen gemeenschap en individuele burgers in stand kan worden gehouden als de verantwoordelijkheid daarvoor exclusief bij de overheid wo rdt gelegd?’
Het Vierde jaarboek voor het democratisch socialisme staat grotendeels in het teken van het ‘compromis’: wezenlijk kenmerk van de sociaal-democratie en van het maatschappelijk stelsel dat zij heeft helpen opbouwen. Piet Vos analyseert de verhouding tussen verzorgingsmaatschappij en sociaal-democratie. Paul Kalma en Marnix Krop betrekken de compromisgedachte op de huidige werkloosheidsproblematiek. Verder in dit Jaarboek een portret van SDAP-voorman W. A . Bonger, geschreven door Bart van Heerikhuizen. Joh. S. Wijne beschrijft de achtergronden van het SDAP-beginselprogramma van 1937.