Het regeerakkoord is heel concreet over de herinrichting van het openbaar bestuur. Maar de minister van binnenlandse zaken onderbouwt de plannen tot nu toe niet zo overtuigend. Wat zijn de doelen en wat zijn de middelen in de slag om vernieuwing van de verhouding stad-provincie-Rijk?
In een kritische beschouwing over de verkiezingsprogramma’s van verschillende partijen in de jaren tachtig heeft wijlen Bart Tromp, die zocht naar de interne inhoudelijke samenhang van elk van die programma’s, ooit — niet zonder ironie — opgemerkt dat het enige wat de vele bladzijden met programmapunten bijeenhield het nietje was dat er doorheen geslagen was.
In juni dit jaar werd in de Eerste Kamer een zogeheten beleidsdebat gehouden over de nota Bestuur in samenhang: de bestuurlijke organisatie in Nederland van minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk, die eind maart 2013 was verschenen. Het is een korte tekst, die veel minder beleidsterreinen bestrijkt dan een willekeurig verkiezingsprogramma. Het is bovendien een tekst die door sommigen wel is aangeduid als een visienota, maar waarvan de minister-president al bij het aanvaarden door de Eerste Kamer van de motie-Kox in december 2012 de verwachtingen temperde en zei dat het in de toegezegde nota erom zou gaan dat de voornemens van het regeerakkoord ten aanzien van de bestuurlijke organisatie in samenhang zouden worden gepresenteerd.
Een visie werd niet beloofd. Maar samenhang wel. En de vraag is of die samenhang bij deze nota meer is dan het ‘nietje’ van Bart Tromp. Gelukkig is de nota keurig ingebonden, dus dat helpt. Volgens de nota zijn er vijf factoren die nopen tot modernisering van het binnenlands bestuur: bestuurlijke drukte, decentralisatie, internationalisering, houdbare overheidsfinanciën en actieve burgers. Deze vijf factoren staan allemaal erg kort opgesomd en aan hun onderlinge relatie wordt geen aandacht besteed. Duwen die vijf factoren alle in dezelfde richting of juist niet? Zijn zij bovendien wel alle vijf van dezelfde orde?
Lees de rest van het artikel in de PDF.