Wanneer de tweegradendoelstelling van Parijs niet wordt gehaald, heeft dat catastrofale gevolgen. Het kabinet moet daarom van de rechtbank in Den Haag meer doen om de CO₂-uitstoot terug te dringen. Hoewel het een goede zaak is als die reductie plaatsvindt, is het terecht dat het kabinet (met de PvdA) hiertegen in beroep gaat. Het is aan de politiek om beleid te maken, niet aan de rechter.

Volgens Frits Bolkestein was het ‘een verkrachting van de parlementaire democratie’, de Engelse krant The Guardian noemde het een ‘landmark ruling’ en na het vonnis barstte een advocaat in huilen uit: de uitspraak van de rechtbank Den Haag in de klimaatzaak van Urgenda riep heftige en gemengde emoties op. Het was dan ook een bijzondere uitspraak. Nog nooit eerder werd een staat juridisch verplicht om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen: in 2020 met minimaal 25 % ten opzichte van 1990, in plaats van de door het kabinet nagestreefde 17 %.

Voor de PvdA lijkt de uitspraak op het eerste gezicht geen slecht nieuws. Het beginselprogramma noemt duurzaamheid als een van de idealen van de sociaal-democratie, het verkiezingsprogramma van 2012 stelde 100 % duurzame energieproductie in 2050 als doel, en de partijleider is tenslotte een voormalig Greenpeace-activist.

Toch gaat het kabinet, met de PvdA, in hoger beroep tegen het vonnis. De belangrijkste reden daarvoor is dat het kabinet twijfelt of de rechter zich niet te veel beweegt op het terrein van de politiek. Eerder stelden verscheidene juristen dat de rechtbank de machtenscheiding tussen rechter en politiek onvoldoende respecteert.

Voor de PvdA rijst de vraag of een hoger beroep wel te rechtvaardigen is. Kun je op papier een ambitieus klimaatbeleid nastreven en toch in beroep gaan als de rechter je tot een dergelijk beleid verplicht? Is dat niet hypocriet? Wil de partij coalitiepartner VVD tevreden houden ten koste van het tegengaan van klimaat-verandering? Of toont de PvdA zich juist principieel door het nastreven van een beter klimaatbeleid niet in de plaats te zetten van het beginsel van de machtenscheiding?

Lees de rest van het artikel in de pdf

Dossiers

Voor een thematisch overzicht van al onze artikelen en publicaties, zie onze dossiers