We kijken terug op een bewogen jaar. Toen we in januari samen met het Wetenschappelijk Bureau GroenLinks de basis voor een nieuw links verhaal voor Nederland presenteerden (‘Samen onze toekomst in handen nemen’), wisten we nog niet dat in juli het kabinet zou vallen. Daardoor stond de zomer voor onze directeur Tim ‘S Jongers en zijn collega Noortje Thijssen van GroenLinks in het teken van het schrijven van het verkiezingsprogramma. Natuurlijk maakten we ook boeiende podcasts, interessante publicaties en verdiepende essays.
Daarom vind je hier de beste lees-, luister- en kijktips van 2023!
Luisteren
Podcastserie: Samen onze toekomst in handen nemen
In de podcast ‘Samen onze toekomst in handen nemen’ gaan Tim ‘S Jongers en Noortje Thijssen in 9 afleveringen met experts in gesprek over een nieuw links verhaal voor Nederland. Bijvoorbeeld met Merijn Oudenhampsen & Naomi Woltring over neoliberalisme, en met Sophie Bloemen & Ewald Engelen over hoe we sociale zekerheid, zorg en onderwijs weer écht collectieve voorzieningen worden. Je kunt de podcast hier luisteren.
Podcast: NRC Het Uur met Tim ‘S Jongers
‘Armoede kruipt in je ziel en organen en laat je nooit meer los’. Tim ‘S Jongers ging in gesprek met Pieter van der Wielen over het belang van elkaar écht zien, voorbij de vooroordelen van ‘ongezonde keuzes’ en ‘eigen schuld’ van arme mensen zijn. En waarom het beeld dat politici en ambtenaren allemaal zakkenvullers zijn niet klopt, maar een dosis ‘constructieve woede’ vanuit burgers wel op zijn plaats is. Luister hier de podcast Het Uur van NRC terug.
Podcast: Studio Tegengif met Tim ‘S Jongers
Tim ‘S Jongers was te gast bij de podcast van Studio Tegengif over hoe de kloof tussen hoopvollen en hooplozen overbrugd kan worden. De wereld van het beleid is gesloten voor de ervaringen van kwetsbare mensen. Hierdoor zitten er soms vele goedbedoelende hoogopgeleide beleidsmensen in digitale haardvuursessies te brainstormen over hoe arme mensen hun leven zouden moeten leiden. Hoe kan ervaringskennis een grotere rol spelen? Luister de podcast hier.
Lezen: het beste van S&D
Omgaan met uiterst rechts: hoeveel tolerantie wil je bieden voor intolerantie?
Universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen Léonie de Jonge doet onderzoek naar populisme en uiterst rechts. Ze promoveerde op het succes (of het gebrek daaraan) van rechts-populistische partijen in de Benelux. Een gesprek over de uiterst rechtse partijen in Nederland en over de media en politiek in Wallonië, die het lukt uiterst rechts geen podium te geven. Lees het interview hier.
Duurzamer en gelukkiger zonder groei?
Met ieder nieuw rapport over de stijging van de temperatuur op aarde wordt het duidelijker dat er drastische maatregelen nodig zijn om een verandering van het klimaat die voor een groot deel van de wereldbevolking rampzalige gevolgen zal hebben, af te wenden. Deze alarmerende berichten roepen steeds meer de vraag op of de noodzakelijke veranderingen nog te realiseren zijn zonder een radicale verandering in de wijze waarop de economie functioneert. Hoe? Lees het in het boekessay van Paul de Beer.
In wat voor samenleving willen we leven?
Vooral hoger opgeleide vrouwen en vrouwen met een goed verdienende partner, kunnen het zich veroorloven om fulltime te werken. Zij kunnen andere vrouwen inhuren om een deel van het huishouden of de zorg voor kinderen over te nemen. Het tegengaan van deze klassenongelijkheid vergt meer dan een alleen een flink hoger minimumloon of een bijstandsuitkering waarvan je kunt rondkomen. Lees het essay van Anja Meulenbelt.
CETA-saga: Waarom de senaatsfractie van de PvdA voor het verdrag stemde
In de zomer van 2022 stemde de Eerste Kamerfractie van de PvdA voor het handelsverdrag met Canada, CETA, nadat eerder PvdA-ministers in het kabinet-Rutte II er hun handtekeningen onder hadden gezet en de PvdA-fractie in de Tweede Kamer vervolgens tegen had gestemd. In een reconstructie legt Ruud Koole, woordvoerder voor dit dossier in de Eerste Kamer, verantwoording af. Lees het artikel hier.
Lezen: essays & interviews
Hoe vergroten we het draagvlak voor onze sociale zekerheid?
Sinds juli bekleedt Femke Roosma de Joop den Uyl-leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam, ingesteld door de Wiardi Beckman Stichting. Ze onderzoekt hoe sociaal beleid voor meer bestaanszekerheid en sociale verbinding kan zorgen. Cruciale vraag: hoe vergroten we het draagvlak voor onze sociale zekerheid? Lees het interview hier.
Waarom gaat het pas over bestaanszekerheid als de middenklasse geraakt wordt?
In 2023 schreef Tim ‘S Jongers als 'Correspondent Samenleven' meerdere essays voor De Correspondent. Lees bijvoorbeeld zijn essay over dat armoede niet alleen gaat over wat je hebt, maar ook over hoe je je voelt, over het beter tellen van dakloze mensen omdat veel van hen nu niet meegerekend worden in de statistieken (‘Alle dakloze mensen tellen mee’), en over dat iedereen domme dingen doet, maar we mensen in armoede daarvoor veroordelen (lees het essay hier). Lees ook zijn essay voor Vrij Nederland: Waarom gaat het pas over bestaanszekerheid als de middenklasse geraakt wordt?
Interviews met Tim ‘S Jongers
Tim ‘S Jongers werd dit jaar meerdere keren geïnterviewd, bijvoorbeeld op NieuwWij (“Ik wens een overheid die het aandurft om haar eigen bubbel te doorbreken”), maar ook met Noortje Thijssen in NRC over de verkiezingsuitslag (“Als ongelijkheid groeit, groeit ook het onbehagen”), in Trouw (“Mensen zijn niet afgehaakt, maar weggeduwd”).
Kijken
In gesprek met Bernie Sanders
De wereldberoemde Amerikaanse senator Bernie Sanders zegt waar het op staat. Hij houdt de Verenigde Staten en de rest van de wereld een spiegel voor. Waarom accepteren we een economisch systeem dat draait op de uitputting van mens en planeet? Kan dit ook anders? Op uitnodiging van de Wiardi Beckman Stichting en het Wetenschappelijk Bureau GroenLinks ging Bernie Sanders in gesprek in TivoliVredenburg over alternatieven voor het kapitalistische systeem. Je kunt het event hier terugkijken.
VPRO Tegenlicht: De Kloofdichters
Er loopt een kloof door Nederland tussen rijk en arm. Maar Tim 'S Jongers heeft het liever over de kloof tussen 'hoopvollen' en 'hooplozen'. Hoe kunnen we die overbruggen? Tegenlicht gaat op zoek naar mensen die beide werelden kennen: de kloofdichters. Kijk hier de VPRO Tegenlicht documentaire terug.
NTR De Sociëteit met Tim ‘S Jongers & Dilara Bilgic
Tim ‘S Jongers en schrijver Dilara Bilgic schuiven aan bij de NTR talkshow De Sociëteit over het rapport ‘Eigentijdse ongelijkheid’ van het Sociaal Cultureel Planbureau. Is het tijd voor een nieuwe klassenstrijd? Kijk hier de uitzending terug.
Tim ‘S Jongers bij VRT De Afspraak
Wat doet een Belg aan de knoppen van een politieke partij in Nederland? Tim ‘S Jongers schoof aan bij de Vlaamse talkshow De Afspraak, over zijn toonaangevende stem in het debat over de kloof in de samenleving, de kloof tussen arm en rijk, de kloof tussen de beslissers en de mensen om wie het gaat. Kijk hier de uitzending terug.