Wat betekent die ‘groene welzijnseconomie’ die de Wiardi Beckman Stichting en het wetenschappelijk bureau GroenLinks als gezamenlijk ideaal formuleren nu eigenlijk precies? Hoe vullen sociaal-democraten dit ideaal in? En wat is de rol hierbij van de overheid en van burgers, en niet te vergeten de markt?

We gebruiken dit nummer van S&D om antwoorden te zoeken op deze vragen. Willem van der Deijl & Dick Timmer laten zien hoe binnen dit ideaal belangen kunnen botsen, en dat een politieke partij ook moet aangeven hoe deze zal kiezen tussen het sociale doel, het ecologische doel en het democratische doel die hierin zitten vervat. Paul de Beer bespreekt in een boekessay de – vooral in GroenLinks-hoek gehoorde – roep om een einde te maken aan economische groei en om afscheid te nemen van het kapitalisme. Tine de Moor legt in een interview uit wat ‘commons’ zijn – ook wel ‘meenten’ genoemd, maar beter is het om gewoon te spreken van burgercollectieven. Socialisten hebben veel te weinig waardering voor alle kennis, kunde en kracht die burgers kunnen organiseren, vindt ze. Het zou om te beginnen goed zijn burgercollectieven juridisch te erkennen als sociale ondernemingen.

Bernard ter Haar wijst op de kwetsbaarheid van de overheid; het toewerken naar een groene welzijnseconomie begint met het organiseren van het herstel daarvan. Michel Scholte & Werner Schouten schrijven over het belang van ‘echte’ prijzen om de economie te veranderen. Dat zijn prijzen waarin sociale kosten en milieukosten van producten en diensten zijn meegerekend. Rens van Tilburg maakt zich zorgen over terugkeer van het tekortfetisjisme bij de overheid als de rekening van de groene welzijnseconomie oploopt. Want er zal veel geld nodig zijn: een rechtvaardig klimaatbeleid begint immers bij het financieren van de transitie voor de laagste inkomens.

Arjan Reurink & Tim ’S Jongers reflecteren op al deze opmerkingen en suggesties. Ze trekken onder andere de conclusie dat een sterke en sturende overheid het voortouw zal moeten nemen in de groene welzijnseconomie.

Tot slot vindt u dit nummer een afgewogen essay van Aart Hendriks over de onaantastbaarheid van het lichaam. In de S&D-serie over de Grondwet pleit hij ervoor dit recht te herschrijven en veel sterker te koppelen aan ontwikkelingen in de gezondheidszorg, niet alleen naar aanleiding van onrust over covid-vaccinaties, maar ook in het licht van de transgenderzorg voor minderjarigen.

Veel leesplezier!

Annemarieke Nierop, hoofdredacteur